اختلالات شخصیتی نوعی اختلال روانی است که فرد مبتلا به این مشکل، از نظر فکری ناسالم است و که این طرز فکر ناسالم می تواند سبب ایجاد اختلال در عملکرد فرد شود. فرد دارای این اختلال رفتار های نامناسب از خود بروز می دهد. فرد مبتلا به اختلال شخصیتی در موقعیت های مختلف ممکن است با افراد دچار مشکل شود.
اختلال شخصیتی چیست؟
اختلال شخصیتی معمولا در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود.
اختلال شخصیتی نوعی اختلال روانی است که فرد مبتلا به این مشکل، از نظر فکری ناسالم است و که این طرز فکر ناسالم می تواند سبب ایجاد اختلال در عملکرد فرد شود. فرد دارای این اختلال رفتار های نامناسب از خود بروز می دهد. فرد مبتلا به اختلال شخصیتی در موقعیت های مختلف ممکن است با افراد دچار مشکل شود که این امر می تواند سبب ایجاد مشکلات و محدودیت های قابل توجهی در روابط و فعالیت های اجتماعی فرد شود. گاها دیده می شود که فرد نسبت به اختلال شخصیتی خود آگاه نیست چون از کودکی فرد با این طرز فکر و رفتار بزرگ شده است و به این رفتار ها خو گرفته است، این رفتار ها برای او عادی است و ممکن است حتی دیگران را در خیلی از موارد مقصر بداند بدون این که فکر کند مشکل از خود او است. اختلال شخصیتی معمولا در سنین نوجوانی یا مراحل اولیه بزرگسالی بروز می کند. انواع مختلفی از این اختلالات وجود دارد ولی این اختلالات در میانسالی کاهش می یابد. از عوامل موثر بر بروز اختلالات شخصیتی می توان به عوامل ژنتیکی و محیطی اشاره کرد. در ابتدا ژنتیک سبب بروز این اختلالات در رفتار فرد می شود و این محیط یا موقعیت زندگی فرد است که می تواند با تاثیر بر عوامل ژنتیکی سبب بدتر یا بهتر شدن این اختلالات شود.
علائم اختلال شخصیتی
این اختلالات دارای انواع A، B و C هستند:
اختلال شخصیتی نوع A: فرد مبتلا به اختلال نوع A دارای تفکر یا رفتار عجیب و غریب است. افراد مبتلا به اختلالات پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپال جز این دسته هستند.
اختلال شخصیتی نوع B: در این نوع اختلال فرد دارای تفکر یا رفتار چشمگیر غیر قابل پیش بینی است. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی مرزی، ضد اجتماعی، خودشیفتگی و اختلالات هیستریونیک در این دسته قرار می گیرند.
اختلالات شخصیتی نوع C: افراد مبتلا به این اختلال همواره مضطرب هستند. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی اجتنابی، شخصیت وابسته و اختلال شخصیت وسواس اجباری جز این دسته هستند.
در صورت داشتن علائم اختلالات شخصیتی لازم است فرد به پزشک مراجعه کند و از نظر بهداشت روانی نیز تحت مراقبت قرار بگیرید. اگر فرد مبتلا به پزشک مراجعه نکند و اختلالات خود را برطرف نکند در زندگی با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.
آشنایی با اختلال شخصیتی نوع یک
- اختلال شخصیت پارانوئید
افراد مبتلا به شخصیت پارانوئید در شک دائمی نسبت به اطرافیان خود به سر می برند. در واقع آنها همواره در این توهم به سر می برند که دیگران قصد فریب دادن و آسیب رساندن به آنها را دارند. بنابراین می توان شک دائمی و عدم اعتماد را از نشانه های این بیماری دانست. افراد پارانوئید به واسطه طرز فکر و دیدگاهی که دارند گاهی اوقات از خود رفتار خشونت آمیزی نشان می دهند زیرا آنها حتی ذره ای به دیدگاه های خود شک ندارند.
- اختلال شخصیت اسکیزوئید
افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید هستند به گوشه گیری و قطع ارتباط با دیگران تمایل دارند. این دسته از افراد دامنه دوستی و ارتباطی محدودی دارند و از هیچ فعالیتی لذت نمی برند. آنها به هیچ عنوان در ابزار احساساتشان موفق عمل نمی کنند و کاملا سرد و بی احساس دیده می شوند. یکی دیگر از نشانه های این بیماری بی میلی و یا عدم وجود میل جنسی است.
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپی
شخصیت اسکیزوتایپی خود را با افکار، پوشش، گفتار و رفتار های عجیب و غریب نشان می دهد. این دسته از افراد درک عاطفی پایینی دارند و نمی توانند نسبت به عواطف پاسخ درستی دهند. از نظر رفتاری آنها همواره بی تفاوت یا شکاک دیده می شوند به همین دلیل دامنه ارتباطی آنها بسیار محدود است. افراد مبتلا به این اختلال گاهی اوقات درگیر توهمات مختلفی می شوند به طور مثال احساس می کنند کسی دائم آنها را صدا می زند و یا اینکه می توانند دیگران را به تسخیر خود درآورند. آنها به دنبال دریافت نشانه و یا پیغام از هر رویدادی هستند.
آشنایی با اختلال شخصیتی نوع دو
- شخصیت ضد اجتماعی
افراد مبتلا به شخصیت ضد اجتماعی به احساسات دیگران اهمیت نمی دهند به همین دلیل تن به هر دروغ، دزدی و … می دهند. برای آنها پذیرفتن و پایبندی به قانون بسیار مشکل است. افراد مبتلا به این اختلال شخصیتی رفتار پرخاشگرانه و خشونت آمیزی دارند زیرا امنیت دیگران برای آنها فاقد اهمیت است. در نهایت باید گفت آنها هرگز از رفتار خود پشیمان نمی شوند.
- شخصیت مرزی
افراد مبتلا به این نوع اختلال شخصیتی از خود رفتار های پرخطری نشان می دهند. آنها شخصیت متغیری دارند و نمی توانند ثبات رفتاری داشته باشند. بروز رفتار خشونت آمیز از جانب آنها چندان دور از ذهن نیست زیرا آنها با احساس پوچی درگیر هستند.
- شخصیت نمایشی
افرادی که شخصیت نمایشی دارند دائما به دنبال جلب توجه هستند زیرا شخصیت خود را زمانی معنا یافته می بینند که نظر دیگران نسبت به آنها مثبت باشد. این دسته از افراد احساسات متغیری دارند. آنها بیشتر از حد معمول نگران نظر دیگران هستند.
- شخصیت خودشیفته
اختلال شخصیتی خودشیفته خود را با غرور و تکبر بیش از اندازه نشان می دهد زیرا افراد مبتلا به این اختلال گمان می کنند که مهمترین شخص موجود در کائنات هستند و همه انسان ها برای خدمت به آنها آفریده شده اند. آنها به دنبال تعریف و تمجید دیگران هستند.
آشنایی با اختلال شخصیتی نوع سه
- شخصیت اجتنابی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی فاقد عزت نفس هستند یعنی همواره احساس جذاب نبودن و ناکافی بودن می کنند. آنها از حضور در جمع و گروه های اجتماعی گریزان هستند زیرا عدم تایید دیگران آنها را بی انگیزه می کند.
- شخصیت وسواسی
اختلال شخصیت وسواسی همه گیری بسیاری دارد و خود را به شکل های گوناگونی همچون وسواس فکری، وسواس تقارن، وسواس تمیزی و … نشان می دهد. ریشه این بیماری به کمالگرایی برمی گردد.